Brein

Anatomie van het brein

De hersenen bestaan uit 3 lagen die zich in de loop van de evolutie hebben gevormd. Midden in het brein - het verst van de schedel - bevindt zich de hersenstam, ofwel het reptielenbrein. Dit wordt zo genoemd omdat alle dieren, ook reptielen, een dergelijk brein hebben. Vanuit dit primitieve brein wordt alles aangestuurd dat direct met overleven te maken heeft. Een vlucht-, vecht- of bevries reactie ontstaat op deze plek. Je kan redeneren wat je wilt: als je reptielenbrein meent een tijger te hebben gezien, dan neemt het de macht over en ben je aan het wegrennen voordat je er erg in hebt. Deze instinctieve reacties zijn bijzonder moeilijk te corrigeren, vandaar dat stressreacties ook vaak zo heftig zijn.

Om dit reptielenbrein heen zijn de kleine hersenen of zoogdierenbrein gevormd. Belangrijkste doel van dit brein is overleven door sociale verbondenheid, ofwel groepsvorming. Dit gedeelte van de hersenen is dan ook gespecialiseerd in voelen en emoties, het smeermiddel voor relaties.
Als je bijvoorbeeld een tijger ziet, zorgt dit gedeelte van de hersenen ervoor dat je schreeuwt van angst zodat de leden van de groep of familie worden gewaarschuwd en die ook kunnen wegrennen. Als er goed eten wordt gevonden geeft het zoogdierenbrein de impuls om enthousiast te reageren.

De hersenen die het laatst worden gevormd bij een foetus en het laatst in de evolutie zijn ontstaan wordt mensenbrein of neocortex genoemd. We kennen dat ook onder de naam 'grote hersenen'. Hier zitten de functies die bij dieren niet of nauwelijks zijn ontwikkeld, zoals taalbegrip en zelfbewustzijn. Ook het vermogen om te geloven in een hogere macht bevindt zich in de grote hersenen. De neocortex bestaat uit twee delen die alleen via de hersenstam met elkaar communiceren:

Linker- en rechterhersenhelft

De linkerhersenhelft let op details, houdt zich bezig met analytische en technische zaken en is te vergelijken met een manager. Het rechtergedeelte van de hersenen kijkt juist naar het grotere geheel, houdt zich bezig met dromen en fantaseren en kan je het best vergelijken met een kunstenaar.

Je rechterhersenhelft ziet kleuren, het linkergedeelte werkt met woorden. Kijk eens wat makkelijker voor je is: de woorden voorlezen of de kleuren benoemen. In het eerste geval is je linkerhersenhelft sterker ontwikkeld, in het andere geval je rechterhersenhelft. Deze oefening toont aan wat je 'voorkeurshersenhelft' is. Het mooiste is als beide hersenhelften goed samenwerken. Dan is er evenwicht.

Leesvoer